Wedstrijd- en spelorganisatie is lang een onderwerp geweest dat niet serieus genomen werd. Inmiddels is dat wel veranderd: opleidingsinstituten voor de lichamelijke opvoeding en de sport hebben de wedstrijd- en spelorganisatie op de agenda gezet. Ook in ruimere zin is de belangstelling voor het onderwerp gegroeid. Steeds vaker verschijnen in televisieprogramma’s de speelschema’s van toernooien (denk aan tennis, het WK en EK voetbal). In toenemende mate opteert men in Nederland (en België) voor de organisatie van grote toernooien.

Wedstrijd- en spelorganisatie zijn belangrijk voor elke opleiding tot gymnastiekleraar of sportleider. Niet alleen om kennis te nemen van organisatievormen en speelschema’s, maar ook (en vooral!) omdat organiseren zeer vormend is. Men moet daarbij een doel stellen en dat zien te bereiken; mensen kunnen motiveren en de juiste vrouw/man op de juiste plaats zetten; een reeks werkzaamheden in de goede volgorde kunnen plaatsen én afwerken. Kortom: het is veel meer dan een toernooitje of sportdag regelen.

De basisonderwerpen van een organisatie veranderen nooit. Te vergelijken is het bouwen van een huis: vorm en materiaal kunnen veranderen, het gereedschap kan verbeterd worden, er kan sprake zijn van meer luxe, maar fundament, wanden en dak zullen niet ontbreken.

Eind jaren zeventig/begin tachtig van de twintigste eeuw is in de vorm van de wedstrijdorganisatie het meest veranderd. Reden hiervoor is de opkomst van recreatie sportdagen, sportinstuiven en survivalparkoersen. De benadering werd hierbij anders: niet het winnen stond centraal, maar het samen spelen. De reeds bestaande ‘klokwedstrijden’ voorzagen deels in deze nieuwe benadering. Kloksystemen zijn afkomstig van het Engelse leger; in de Tweede Wereldoorlog werd aan de vele fysieke conditietesten een wedstrijd element verbonden. Ze zijn verder ontwikkeld op de school voor Militaire Lichamelijke Oefening en Sport van de Nederlandse Koninklijke Landmacht door de inmiddels overleden docent Frits Oldenburger.

Opgedragen aan mijn vriend en fenomeen Frits Oldenburger, in leven docent aan de School Militaire Lichamelijke Oefening.